Pieter Ballon is hoogleraar digitale innovatie aan de Vrije Universiteit Brussel, waar hij doceert aan de departementen Communicatiewetenschappen en Bedrijfseconomie.

Hij is directeur van imec-SMIT (Studies in Media, Innovation and Technology) aan de Vrije Universiteit Brussel. Dit onderzoekscentrum wil digitale technologieën maatschappijbestendig maken. Met meer dan 100 onderzoekers behoort het tot de grootste centra in de sociale wetenschappen die zich bezighouden met digitale innovatie in Europa. SMIT bevat ook kenniscentra over mediawijsheid (Mediawijsheid) en maatschappelijke effecten van kunstmatige intelligentie (KC Data & Maatschappij).

Van 2017-2021 bekleedde Prof. Ballon de Academische Leerstoel VUB over Smart Cities. Sinds 2016 is hij ook Scientific Lead Humanized Technologies bij imec, het wereldwijde R&D centrum rond nanotechnologie en digitale systemen, en vertegenwoordigt hij het sociaal-wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd door onderzoeksteams van verschillende universiteiten.

Pieter heeft een doctoraat in Communicatiewetenschappen (VUB), een postgraduaat in Informatiekunde (Universiteit Antwerpen) en een Master in Moderne Geschiedenis (KU Leuven). Zijn doctoraat handelde over business model innovatie en macht in mobiele communicatie.

Van 1998-2007 was Pieter Onderzoeker, Senior Onderzoeker en Unit Lead bij TNO, de Nederlandse organisatie voor toegepast wetenschappelijk onderzoek.

Van 2010-2014 was hij gastprofessor aan het Polytech Instituut voor Ingenieurs (ISTIA) van de Université d’Angers, Frankrijk.
Gedurende 5 jaar was hij ook lid van het CORE Innovation in Services Panel van het Fonds National de la Recherche in Luxemburg, en momenteel is hij lid van het G&M 4 panel over sociale, politieke en communicatiewetenschappen van de Vlaamse Onderzoeksstichting (FWO).

Zijn huidige onderzoeksinteresses omvatten de evolutie van digitale platformmodellen, de voor- en nadelen van slimme steden, en serendipiteit in een digitale context. Hij heeft meer dan 60 peer-reviewed artikelen en boekhoofdstukken geschreven, meer dan 100 conferentiepapers gepubliceerd en meer dan 50 keynotes gegeven. Zijn onderzoek is impactvol, zoals blijkt uit een hoge h-index en citatiegraad.

Hij zat in de redactie van 4 academische tijdschriften en was co-redacteur van 8 speciale nummers van academische tijdschriften en van 2 academische boeken. Hij was voorzitter van ongeveer 50 conference tracks, internationale workshops en conferenties, waaronder de International Telecommunications Society Europe Conference, 4 gezamenlijke EU-VS workshops met MIT over Cognitive Radio, en 3 IEEE BMMP workshops. In de loop der jaren was hij coördinator en promotor van meer dan 100 onderzoeksprojecten binnen de VUB en imec, zowel op Europees als Vlaams niveau.

Hij won 5 wetenschappelijke prijzen, nl. Veli-Pekka Niitamo Best Paper Award 2015, ICE-B Best Paper Award 2013, Elaine Lawrence Best Paper Award 2013, ICIN Best Presentation Award 2008 en IEEE DYSPAN Best Policy Paper Award 2008.

Pieter Ballon is medeoprichter van verschillende organisaties op het gebied van de sociale wetenschappen. Hij is medeoprichter en wetenschappelijk directeur van het Hannah Arendt Institute (2020), dat zich toelegt op de verspreiding van feiten en beste praktijken inzake burgerschap in diverse, stedelijke contexten. Het werd opgericht door de VUB en de Universiteit Antwerpen en momenteel zijn alle Vlaamse universiteiten erbij betrokken.

Hij is ook medeoprichter van het Brussels instituut voor AI voor het Algemeen Welzijn (FARI), het European Network of Living Labs (ENoLL) en het Open & Agile Smart Cities netwerk (OASC). Naast zijn academisch onderzoek is hij opiniemaker over digitale platformen en hun impact op economie en maatschappij. Hij schreef een aantal populair-wetenschappelijke boeken over steden en technologie, waaronder “Smart Cities: Hoe slimme technologie onze steden leefbaar houdt en slanker maakt” en “De Stad is een Boek”(LannooCampus).

Van 2016-2019 werd Pieter Ballon door de Brusselse gewestregering aangesteld als Brussels Smart City Ambassadeur.
In 2017 kreeg hij de prijs voor maatschappelijke valorisatie van de onderzoeksraad van de VUB, bedoeld voor onderzoekers met een sterke maatschappelijke impact.

In 2020 was hij een van de winnaars van de KVAB-jaarprijs voor wetenschapscommunicatie. In datzelfde jaar werd hij door de Vlaamse regering aangesteld als een van de 9 experts die adviseren over de post-Covid maatschappelijke doorstart.